Sajens njuz: Seizmički talasi zemljine kore ukazuju na skrivenu komoru

KANBERA - Najnovije naučno istraživanje pokazalo je da seizmički talasi zemljine kore ukazuju na mogućnost da Zemlja ima "skrivenu komoru (srce)", piše američki Sajens njuz.

Snažni zemljotresi, poput onog koji se dogodio 2018. na Aljasci, mogu da pošalju seizmičke talase koji odjekuju kroz centar Zemlje i koji otkrivaju najdublji sloj unutrašnjeg jezgra, kažu istraživači.

Naučnici tvrde da su otkrili postojanje najdubljeg unutrašnjeg jezgra Zemlje koristeći vrstu ranije neopisanog seizmičkog talasa, koji ne samo da putuje kroz jezgro, već se i odbija napred-nazad kroz unutrašnjost, prikupljajući na tom putu neprocenjive podatke o strukturi.

Istraživači su kombinovali podatke o zemljotresima jačine šest ili više stepeni po Rihteru koji su se dogodili tokom poslednje decenije, a koji su prikupljeni u seizmičkim stanicama širom sveta.

Kombinovanje tih signala je omogućilo da se detektuju čak i veoma slabe refleksije seizmičkih talasa.

Od oko 200 analiziranih zemljotresa, 16 je izazvalo seizmičke talase koji su se više puta uočljivo odbijali kroz unutrašnje jezgro Zemlje.

Poreklo i struktura Zemljinog jezgra je od velikog značaja jer jezgro generiše magnetno polje planete, koje štiti Zemlju od naelektrisanih čestica koje je izbacilo Sunce i pomaže da se stanovnici planete zaštite od prevelike radijacije.

"Razumevanje kako je magnetno polje evoluiralo izuzetno je važno za život na površini Zemlje", rekao je seizmolog sa Australijskog nacionalnog univerziteta u Kanberi, Hrvoje Tkalčić.

Celo jezgro, čiji prečnik iznosi oko 6.600 kilometara, sastoji se iz dva glavna dela: tečnog spoljašnjeg jezgra i čvrstog unutrašnjeg jezgra.

Tečnost bogata gvožđem cirkuliše u spoljašnjem jezgru, a deo materija se hladi i kristalizuje, tonući i formirajući čvrst centar.

Ta međusobna kretanja generišu Zemljino magnetno polje.

Pojedine naučne studije sugerišu da je pre 565 miliona godina formirana takva struktura jezgra, što predstavlja samo delić u postojanju Zemlje od 4,6 milijardi godina.

Kako se sve više i više kristala bude hladilo, proces će se usporavati i na kraju zaustaviti, isključujući magnetno polje planete za milione ili milijarde godina od sada.

Različiti tipovi i strukture minerala, kao i različite količine tečnosti u jezgru, mogu promeniti brzinu seizmičkih talasa koji putuju kroz Zemlju, nudeći naznake za sastav unutrašnjosti.

Istraživači su 2002. godine primetili da se seizmički talasi koji putuju kroz unutrašnji deo Zemlje kreću nešto sporije u jednom pravcu u odnosu na polove planete nego u drugim pravcima.

To sugeriše da postoji neka neobičnost - možda razlika u kristalnoj strukturi, odnosno skriveno središte koje može da bude neka vrsta fosila - dugo očuvani ostatak ranog formiranja jezgra.

Od tog zapažanja, Tkalčić i drugi naučnici su istraživali seizmičke podatke, pronalazeći nezavisne linije dokaza koji potkrepljuju ideju o najdubljem unutrašnjem jezgru Zemlje.