Institut za plućne bolesti Vojvodine: Zahvaljujući skriningu rak pluća otkriven kod 52 pacijenta bez simptoma

SREMSKA KAMENICA - Skrining na rano otkrivanje raka pluća u Srbiji se jedino sprovodi u Institutu za plućne bolesti Vojvodine u Sremskoj Kamenici, već duže od od dve godine, a do sad je pregledano 4.354 osoba u riziku, prilikom čega je kod njih 52 otkriven karcinom pluća, rečeno je sa tog Instituta.

Skrining program podrazumeva otkrivanje karcinoma pluća pomoću niskodoznog skenera, uz pomoć kojeg se mogu prikazati manje tumorske senke, koje nije moguće videti uobičajenim dijagnostičkim postupcima, kao što je rentgen, objasnio je upravnik klinike za torakalnu onkologiju, Instituta za plućne bolesti Vojvodine Goran Stojanović.

On ističe da se kod više od 70 odsto pacijenata, rak pluća otkrije u poslednjem stadijumu, kada su šanse za preživljavanje gotovo iscrpljene, i navodi da je upravo tu značaj skrininga.

"Skriningom su obuhvaćene su visokorizične grupe, a informaciju o samom skriningu pacijenti dobijaju od svojih izabranih lekara u 'Domu zdravlja Novi Sad'. Skrining je preporučen osobama uzrasta 50-74 godine, koje su u riziku da obole od raka pluća. U tu grupu spadaju aktivni pušači i bivši pušači ako su prestali da puše pre manje od 10 godina, sa preko 30 paklo-godina ili 20 paklo-godina, uz prisutne druge komorbiditete ili pozitivnu porodičnu anamnezu karcinoma pluća. Osobe koje ispunjavaju uslove za uključivanje u skrining uz pomoć zdravstvenih radnika u domu zdravlja popunjavaju elektronski upitnik, koji obuhvata osnovne sociodemografske podatke, podatke o hroničnim bolestima, pušačkom statusu i dužini pušačkog staža i potpisuju informisanu saglasnost za snimanje grudnog koša", pojasnio je on.

Ovom metodom u Vojvodini je u periodu od 20. septembra 2020. do 1. avgusta 2023. pregledano 4.354 pacijenata, a kod 52 je otkriven karcinom pluća.

Takođe, Stojanović iznosi i podatke da je dijagnostikovano ukupno 30 pacijenata sa benignim promenama i 54 pacijenta sa promenama maligne etiologije, od čega 52 je imalo karcinom pluća.

"Sa rakom pluća u prvom i drugom stadijumu bolesti otkriveno je 51,9 odsto pacijenata, 19,2 odsto je bilo u trećem stadijumu, 25 odsto u četvrtom i 3,8 odsto karcinoma je bilo neutvrđenog stadijuma. Od početka sprovođenja skrininga, od ukupnog broja potvrđenih pacijenata sa karcinomom pluća, 11 pacijenata je preminulo. Velika većina preminulih je bila u četvrtom stadijumu bolesti u vreme postavljanja dijagnoze, 18,2 odsto u trećem stadijumu bolesti, dok je jedan pacijent bio u drugom stadijumu bolesti", kazao je on.

Institut za plućne bolesti Vojvodine je najveća pulmološka kuća u regionu, kako po kapacitetu, tako i po obimu samog lečenja, broju operacija i broju pregleda, kaže direktor tog instituta dr Ilija Andrijević.

"Godišnje se ovde leči preko 7.000 pacijenata, a imamo više od 60.000 pregleda i po tome smo vodeća ustanova u regionu. Maligne bolesti pluća su vodeći uzrok mortaliteta u svetu, a imajući to u vidu, Institut je upravo borbu protiv raka pluća postavio kao prioritet", istakao je direktor instituta.

U Dnevnoj bolnici Instituta za plućne bolesti Vojvodine svakodnevno se aplikuje onkološka sistemska terapija za pacijente koji imaju karcinom bronha, a ona obuhvata klasičnu hemioterapiju, ali i novije oblike lečenja kao sto su ciljana terapija i imunoterapija.

Načelnica Dnevne bolnice Daliborka Bursać izjavila je da je u periodu od 1. januara do 20. avgusta ove godine oko 4.000 pacijenata primalo je terapiju, odnosno hemioterapiju, imunoterapiju, biološku terapiju, lečenje nuspojava, simptomatsku terapiju, dok je u istom periodu prošle godine taj broj iznosio oko 3.200.

Prema njenim rečima lečenjem su obuhvaćeni pacijenti sa svim stadijumima karcinoma bronha, od prvog do četvrtog, dok se kod pacijenata u ranom stadijumu ovi oblici lečenja kombinuju sa operativnim lečenjem, kao i radioterapijom, dok je u lokalno uznapredovalom i metastatskom stadijumu cilj lečenja produženje preživljavanja, smanjenje tegoba i poboljšanje kvaliteta života.

"Ovo se najbolje postiže primenom inovativnih oblika lečenja, tako da su naše želje da ovu terapiju dobije što veći broj pacijenata. Uvođenjem molekularnog testiranja kao rutinskog elementa dijagnostičkog postupka značajno se povećava broj pacijenata koji primaju inovativnu terapiju. Kod nas se na ovaj način leči od 200 do 250 i to su uglavnom pacijenti sa metastatskom bolešću", rekla je Bursać.

Olja Ćorović iz Udruženja "Punim plućima" poručila je da je cilj da se skrining program proširi na celu Srbije i time spreče fatalne posledice karcinoma pluća, koji danas pomoću savremenih terapija, podseća ona, može da postane hronična, a ne smrtonosna bolest.

"Nadam se da će se skrining proširiti prvo u Beograd, a zatim da se spusti i ka jugu Srbije. Srkining je jako značajn za rano otkrivanje i samim tim dalji tok bolesti", kazala je Ćorović.