Miletić će legat o Jasenovcu pokloniti Republici Srpskoj, biće čuvan u manastiru Moštanica

KOZARSKA DUBICA - Antun Miletić, najveći poznavalac stradanja u koncentracionom logoru Jasenovac u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, potvrdio je danas da će svoj legat pokloniti Republici Srpskoj i da će biti čuvan u biblioteci u izgradnji u okviru manastira Moštanica u Kozarskoj Dubici.

"Legat dajem na poverenje Republici Srpskoj i smatram da tu treba i da ostane, bude digitalno obrađen i dostupan javnosti i istraživačima", rekao je Miletić na konferenciji za novinare u Kozarskoj Dubici.

Ovaj doajen jugoslovenske istoriografije naveo je da se istraživanjem o Jasenovcu i Donjoj Gradini počeo baviti 1977. godine, kada se u bivšoj Jugoslaviji o tome nije mnogo pričalo, već se težilo zaboravu.

Miletić je istakao da njegov legat sadrži autorske knjige, zapise i dokumente koje je skupio iz nekoliko država, te njegovu ličnu biblioteku.

Direktor Arhiva Republike Srpske Bojan Stojnić rekao je da je Miletić celi svoj naučni život posvetio temi Jasenovca, a da njegov legat sadrži 25 paketa kopija arhivske građe, knjiga, stručnih i naučnih radova o temi stradanja srpskog naroda u NDH.

"Arhiv Republike Srpske kao centralna institucija po pitanju zaštite, čuvanja i publikovanja arhivske građe svakako je zainteresovan da pruži svu stručnu i naučnu pomoć kada je u pitanju legat profesora Miletića, a mi smo jedini referentni u Republici Srpskoj da to uradimo", izjavio je Stojnić.

On je naveo da je Arhiv Republike Srpske spreman da preuzme kompletnu zbirku arhivske građe, dokumenata i rukopisa i da ih stručno, arhivistički obradi i publikuje uz saglasnost autora, kako bi bila digitalizovana i onlajn dostupna svim istraživačima bilo gde u svetu.

Podsetio je da su pre dve godine digitalizovali veliku zbirku sa više od 32.000 dokumenata koji su se nekada čuvali u Spomen-području Jasenovac i što je prikupljano do 1991. godine. To je, dodao je Stojnić, digitalizovano i dostupno na našem sajtu svim istraživačima potpuno besplatno.

Istoričar Predrag Lozo iz Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica istakao je da je Miletić osamdesetih godina 20. veka svedočio buđenju svesti o genocidu nad Srbima u NDH.

"NJegov rad pokrenuo je čitav javni diskurs i raspravu koja je u tadašnjoj Jugoslaviji do tada bila nezamisliva, a to je rasprava o potisnutom porodičnom i pojedinačnom pamćenju iz koga je kasnije i stvorena Republika Srpska i ono što imamo danas", ukazao je Lozo.

On je podsetio na reči velikog srpskog istoričara Milorada Ekmečića, koji je rekao da je "Republika Srpska ostatak ostataka klanog i nedoklanog naroda i da je srž Republike Srpske namera da nam se ne ponovi ono što nam se desilo između 1941. i 1945. godine".

Lozo je istakao da je kultura i politika pamćenja svakog ozbiljnog naroda i društva podrazumeva ozbiljan istraživački i naučni rad, koji je često produkt institucionalnog pristupa, ali i pojedinačnog istraživačkog entuzijazma.

"Svi zajedno imamo dužnost da obezbedimo da nam se ne ponove događaji iz prošlosti u nekom sličnom obliku i u tome smislu je značajan današnji čin i rad profesora Miletića, koji donosi veliki broj istoriografskih izvora i ostavlja velika polja za naredna istraživanja", naveo je Lozo.

U pratnji saradnika Zorana Kosa, Miletić je predao danas svoj legat igumanu manastira Moštanica u Kozarskoj Dubici Sergiju Antiću, koji je istakao da je taj legat najveći dar ovom manastiru, srpskom narodu i istoriji ovog kraja, jer sadrži celokupan životni trud i rad ovog značajnog istoričara.

Miletićev legat sadrži celokupan materijal o stradanju srpskog naroda Kozare i Potkozarja u Drugom svetskom ratu i sastoji se od oko 500 knjiga drugih autora, naučnih radova i autorskih dela Miletića objavljenih u više tomova sa više od 5.000 stranica od kojih se većina odnosi na stradanje srpskog naroda u Jasenovcu.

Legat sadrži i više od 200.000 fotokopija dokumenata na osnovu kojih je Miletić vršio svoja istraživanja, a izvori dokumentacije sabrani su iz arhiva Vašingtona, Berlina, Beča i bivše Jugoslavije, prenosi Srna.