REM: Nezavisni organ iz Luksemburga ukorio N1 zbog vređanja Ane Brnabić

BEOGRAD - Administrativni savet Luksemburškog nezavisnog organa za audiovizuelne medije (ALIA) je, nakon pritužbe Regulatornog tela za elektronske medije, ukorom kaznio televiziju N1 zbog vređanja premijerke Ane Brnabić, saopštio je danas REM.

REM se obratio ALIA zbog emitovanja emisije iz serijala "Junaci doba zlog" 19. januara 2022. godine u kojoj je, kako se navodi, emitovan govor mržnje ka predsednici Vlade Srbije, s obzirom na to da se njen lik i delo poistovećuju sa blagajnikom nacističkog logora za istrebljivanje Majdanek.

"Prema REM-u, referenca na nacističke zločine u javnom diskursu i pravljenje sasvim neprikladne paralele, predstavljaju ne samo neprihvatljivu ocenu predmetnog lica, već i banalizovanje tih zločina i konačno, njihovo relativizovanje", navodi se u saopštenju Regulatornog tela za elektronske medije.

Ističe se da su u procesu koji se sastojao iz nekoliko saslušanja i ročišta, koji je uključivao angažovanje referenta, nezavisnog prevodioca pod zakletvom, infomracije pružaoca usluge (televizije N1) i scenarista emisije, i konačno finalnu odluku Saveta, detaljno obrazložene sve opasnosti ovakvog poređenja.

ALIA je zatražio mišljenje od Konsultativne skupštine, koja se mora konsultovati povodom svake pritužbe ili samoprijavljivanja koja bi mogla da se odnosi posebno na oblast podsticanja na mržnju.

"U svom mišljenju od 29. septembra 2022. godine, Skupština konstatuje da su svi elementi predmetne emisije objedinjeni u cilju da se prikaže negativna slika predstavljenog lica. Skupština dodaje i da ta emisija ima zapravo za cilj samo da 'ocrni' ugled gospođe Ane Brnabić, da nije 'uravnotežena' i da 'tendenciozno' prikazuje lik Ane Brnabić", navodi se u saopštenju REM-a.

Kako se navodi, Skupština smatra da stavljanje u vezu ponašanje Brnabićeve i ratne zločine počinjene od strane nekog blagajnika logora za istrebljivanje Majdanek, predstavlja neprihvatljiv "pogrešan korak", kako "na planu poštovanja ljudskih prava", tako i u pogledu "novinarske deontologije".

"Skupština zaključuje da su autori emisije, uspostavivši 'vezu između ponašanja gospođe Brnabić u politici, odnosno njenog budućeg ponašanja u konfliktnoj situaciji i ratnih zločina koje su počinili čuvari logora smrti u Majdaneku' pribegli 'postupku koji lako vodi do sejanja mržnje'. Stoga Skupština preporučuje Savetu da izrekne pismenu opomenu kao i ukor kako bi autori emisije poštovali ubuduće načela deontologije", dodaju iz REM-a.

Pored toga, dodaje se da "sloboda izražavanja ne može da služi pružaocu usluge kao blanko dozvola da koristi teško i nepotrebno uvredljive iskaze, dok je, kako to potvrđuje sudska praksa Evropskog suda za ljudska prava, korišćenje slobode izražavanja neposredno povezano s obavezom izbegavanja takvih iskaza".

Navodi se da inkriminisana sekvenca pokazuje teško i ozbiljno nepoštovanje obaveza pružaoca audiovizuelnih medija koje proističu iz primenljivih propisa.

"Savet smatra da iz ovakvog poređenja proizlaze ne samo štetni učinci na kolektivno istorijsko sećanje protiv kojih se mora boriti, već i udar na dostojanstvo grupa žrtava tih događaja, među kojima i jevrejski narod kao žrtva masovnog istrebljivanja od strane nacističke Nemačke, kao i njihovih potomaka", dodaje se u saopštenju.

Napominje se da predmetna sekvenca, utoliko što je u datim uslovima takva da relativizuje obim i jedinstveni karakter neizrecivog užasa Holokausta, predstavlja udar na pravo poštovanja dostojanstva grupa koje su žrtve nacističke politike istrebljivanja, kao i njihovih potomaka, koji se ne može pravdati pravom na slobodu izražavanja koja podrazumeva, kao što je prethodno istaknuto, prava i dužnosti inherentne odgovornom novinarstvu.

Iz REM-a su naveli da su se obratili luksemburškoj instituciji jer TV N1 nije registrovana u Srbiji, te je "kao odgovorna institucija, u potpunosti poštovao pravnu proceduru i uputio pritužbu na pomenutu emisiju jedinom nadležnom telu za sadržaj koji se plasira na televizijama u okviru Junajted grupe, a to je organ sa adresom u Lukemburgu".