Predstavljeni detalji plana rekonstrukcije arheološkog lokaliteta Belo brdo

BEOGRAD - Na inicijativu predsednika Gradske opštine Grocka Dragana Pantelića danas je u prostorijama opštine održan sastanak na kojem su zainteresovanim građanima Vinče još jednom predstavljeni detalji Nacrta prostornog plana detaljne regulacije arheološkog nalazišta Belo brdo u okviru kapitalnog projekta “Rekonstrukcija, revitalizacija i prezentacija arheološkog lokaliteta Belo brdo u Vinči”.

Budući da su predstavnike građana najviše interesovali postupci proglašenja Javnog interesa, Javnog prostora i kulturnog dobra, kao i napredak postupka smanjenja zone zaštite u okviru Naučnog instituta Vinča, kako bi to naselje dobilo više prostora za izgradnju stambenih objekata porodica koje su u procesu eksproprijacije, predsednik opštine istakao je da će opština pružiti maksimalnu logističku pomoć, saopštila je Opština Grocka.

Objasnio je da je do sada urađena eksproprijacija stambenih objekata na najužem delu nalazišta, da je sa svakom porodicom pojedinačno i pažljivo rađen proces eksproprijacije kao i da do sada nije bilo nikakvih žalbi na taj proces.

Istakao je da će se eksproprijacija odnositi na prvu i drugu zonu zaštite lokaliteta i da su otklonjene sve nesuglasice i netačne informacije.

“Svestan sam da je građanima najvažnija lična svojina, ali moramo voditi računa o kulturnom i nacionalnom dobru, a arheološki lokalitet Belo brdo u Vinči, jedno od najstarjihih u Evropi ui svetu, je proglašeno kuturnim dobro pre više od šest decenija. Gotovo isto toliko o lokalitetu niko nije vodio računa i godinama unazad svedoci smo da nacionalno i svetsko blago nestaje u Dunavu. Istovremeno, zbog aktivnog klizišta u opasnosti su i stambeni objekti koji se nalaze na samom lokalitetu. Zbog svega pomenutog, u planu je uklanjanje isključivo stambenih objekata u prvoj i drugoj zoni lokaliteta, dok treća zona podrazumeva isključivo zaštitu”, objasnio je Pantelić.

Dodao je da će Gradka opština Grocka pomoći iseljenim meštanima da ponovo sagrade kuće i reše probleme priključenja električne energije.

Istakao je da će po završetku projekta meštani Vinče imati najviše socijalnih i ekonomskih koristi od ulaganja u arheološko nalazište.

Pored predstavnika lokalne samouprave, građane su detaljnije sa planom sanacije i rekonstrukcije upoznale i Dubravka Đukanović, direktorka Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture kao i Dragana Biber, v. d. direktorka Urbanističkog zavoda Beograda.

“Prostorni plan predstavlja sadržaje kapitalnog projekta, a prioritet je svakako očuvanje arheološkog nalazišta, naročito prve zone zaštite. Vremenom će doći do proširenja eksproprijacije, ali to neće biti odmah, budući da ona zavisi od mnogo činilaca i da u tom procesu učestvuje više insititucija. Najuži deo lokaliteta će ostati zatravljen i delimično će biti otvaran za potrebe istraživanja. Na prostoru arheološkog nalazišta planirana je isključivo izgradnja pokretnih platformi za arheologe, Centra za posetioce i Naučno-istraživačkog centra", izjavila je direktor Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture Dubravka Đukanović.

Prema njenim rečima, ideja je da Vinča dobije ozbiljan kompleks od koga će najviše koristi imati lokalna zajednica.

"Na inicijativu meštana, preduzeli smo sve da taj objekat dobije još jedan aneks namenjen lokalnom stanovništvu. Jedan od vrlo važnih potprojekata je infrastrukturno opremanje naselja Vinča, a to su sanacija klizišta i izgradnja kanalizacionog kolektora. Samo jedna od aktivnosti kapitalnog projekta je Nacrt izmena i dopuna Prostornog plana područja posebne namene,arheološkog nalazišta Belo brdo u kome nismo odstupili ni od čega ”, kazala je Đukanović.

Izmenama i dopunama Prostornog plana, implementirano je prvonagrađeno konkursno rešenje, dobijeno putem javnog Međunarodnog urbanističko-arhitektonskog konkursa za uređenje Arheološkog parka Belo brdo, koji je sproveden tokom 2022. godine.

„Povod Izmene i dopune Prostornog plana područja posebne namene arheološkog nalazišta Belo brdo predstavlja zahtev Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture za reorganizaciju arheološkog nalazišta u skladu sa inoviranim potrebama u cilju bolje zaštite i prezentacije lokaliteta izuzetnih kulturnih vrednosti. Poseban cilj izrade Izmena i dopuna Prostornog plana je transformacija arheološkog lokaliteta u naučno, socijalno, kulturno i ekonomski održiv i turistički atraktivan prostor uz unapređenje i zaštitu predela i pejzažnih vrednosti. Izmenom i dopunom Prostornog plana definisane su granice Arheološkog parka koji obuhvata i razvoj prateće turističke infrastrukture u funkciji logistike samog lokaliteta kao i planiranje novih saobraćajnih i infrastrukturnih površina“, istakla je v.d. direktorka Urbanističkog zavoda Beograda Dragana Biber.

Kapitalni trogodišnji projekat “Rekonstrukcija, revitalizacija i prezentacija arheološkog lokaliteta Belo brdo u Vinči”, realizuje Vlada Republike Srbije uz podršku Ambasade Sjedinjenih Američkih dražava.

Implementacija projekta započeta 2021. godine, podrazumeva početnu investiciju Vlade Srbije od 364.400.000 RSD, odnosno oko tri miliona evra, a pored kapitalnog projekta sanaciju lokaliteta podržala je i Vlada Sjedinjenih Američkih Država kroz Ambasadorov fond za zaštitu kulturne baštine, u iznosu od 475.000 američkih dolara.

Nosilac investicionih prava kapitalnog projekta je Republički zavod za zaštitu spomenika kulture.

U toku je Javni uvid u Nacrt izmena i dopuna Prostornog plana područja posebne namene arheološkog nalazišta Belo brdo - od 7. jula do 5. avgusta 2023. godine, svakog radnog dana, u zgradi Gradske uprave Grada Beograda, ulica 27. marta br. 43-45 i zgradi Gradske opštine Grocka, ulica Bulevar oslobođenja br. 39, kao i na zvaničnim intenet stranicama ministarstva nadležnog za poslove prostornog planiranja, Grada Beograda i Gradske opštine Grocka, navedeno je u saopštenju.