Eparhija raško-prizrenska nije voljna da prihvati mešanje kosovskih institucija u procenu štete u manastiru Banjska

PRIZREN - Povodom inicijative kosovskih institucija i ministra kulture Kosova Hajrula Čekua da Ministarstvo kulture tzv. Kosova izvrši procenu štete u manastiru Banjska i radi na saniranju štete koja je načinjena u toku nedavnih oružanih sukoba, Eparhija raško-prizrenska smatra da je to svakako neophodno popraviti.

Eparhija Raško-prizrenska se već godinama suočava sa kontinuiranim negiranjem crkvenog i duhovnog identiteta SPC-a na Kosovu i Metohiji, u čemu u poslednje vreme prednjači upravo pomenuti ministar.

"Istovremeno, Srpskoj pravoslavnoj crkvi na Kosovu i Metohiji se od tih istih institucija negiraju osnovna verska prava, što se najbolјe vidi u slučaju neizvršavanja odluke Ustavnog suda Kosova o zemlјi manastira Visoki Dečani, koja nije upisana u opštinski katastar već sedam godina, uprkos stalnim apelima međunarodnih predstavnika i uglednih međunarodnih organizacija koje se bave verskim pravima i zaštitom kulturne baštine", navodi eparhija.

Ovu inicijativu eparhija pre svega vidi kao politički čin koji ima za cilј ne samo stavlјanje verske i kulturne baštine SPC na Kosovu i Metohiji pod političku kontrolu kosovskih institucija, već i kao korak ka dalјoj degradaciji osnovnih verskih sloboda i prava i kulturnoj aproprijaciji srpskih crkava i manastira.

"Eparhija Raško-prizrenska je sposobna da samostalno da angažuje nezavisne eksperte koji bi procenili nastalu štetu, kako bi sopstvenim sredstvima i sredstvima naših dobrotvora obnovila ono što je oštećeno, kao što je činila i u slučaju drugih crkava i manastira koji su pretrpeli oštećenja ili bili skoro uništeni od strane albanskih ekstremista u poslednjih dvadesetak godina", ističe Eparhija raško-prizrenska.

Eparhija u saopštenju navodi da već godinama radi, uz pomoć domaćih i međunarodnih dobrotvora, na obnovi i zaštiti svojih svetinja, manastira Banjska, koji je jedna od najvažnijih zadužbina Svetog kralјa Stefana Milutina iz 14. veka.

"Duboko smo razočarani izjavama ministra kulture Hajrula Čekua, koji je u svojim javnim izjavama na mreži Iks ponovo odbio da navede pravo ime naše crkve, izostavlјajući i da se radi o manastiru Srpske pravoslavne crkve, u kome se inače redovno služe službe, u kome živi monaško bratstvo i gde dolaze brojni poklonici radi molitve", ističe se u saopštenju.

Napominje se da na ovaj način ne samo da se ponovo prisvaja kulturna baština Srpske pravoslavne crkve i negira njen identitet, već ispada i da je bitnije to što je manastir pre hilјadu godina bio ranohrišćanska svetinja, nego da se radi o živom manastiru, što govori o pravom odnosu kosovskih institucija prema našoj kulturnoj baštini.

"Manastir Banjska nije samo kulturno istorijski-spomenik, o kome se naša crkva i država već godinama istrajno brinu, već pre svega svetinja SPC, koja je od velikog značaja za duhovni život našeg vernog naroda, posebno na severu Kosova. Gospodin Čeku u svojoj objavi govori o ranohrišćanskoj crkvi, iako se zna da je manastir Banjska od 14. veka jedna od najznačajnijih svetinja SPC i grobna crkva svetog kralјa Milutina, koja je poslednjih godina značajno obnovlјena", navodi se u saopštenju.

Dodaje sa da Crkvi kosovske institucije uporno odbijaju pristup jednom broju naših verskih objekata, gde naši vernici i sveštenstvo ne mogu da pristupe, što je takođe protivno ne samo međunarodnim standardima o verskim slobodama, već i kosovskim zakonima, koje bi te institucije prve morale da poštuju.

"Kosovske institucije trenutno rade i na usvajanju zakona sa namerom da se ukinu neka od poslednjih prava koja su ostala Srpskoj pravoslavnoj crkvi od tzv. Ahtisarijevog plana, iako se radi o pravima koja su međunarodno garantovana. U takvoj neprihvatlјivoj situaciji, naša Eparhija nije volјna da prihvati mešanje kosovskih institucija u život naše crkve i preuzimanje zaštite manastira Banjska", napominje se u saopštenju.

Ministar kulture privremenih prištinskih institucija Hajrula Čeku izjavio je juče da vlasti u Prištini čekaju stvaranje neophodnih uslova za procenu štete načinjene u nedelju na manastiru Banjska, kako bi sanirali pričinjena fizička oštećenja.

On je rekao da će procenu uraditi stručni tim, kao i da imaju sve potrebne alate za sanaciju, prenosi Ekonomija onlajn.

"Po onome što smo videli, šteta nije mala u fizičkoj strukturi ovog manastira. Ministarstvo kulture već ima potrebna finansijska sredstva za sanacijske intervencije u manastiru Banjska, pored restauracija koje smo ove godine uradili u pravoslavnim crkvama na Kosovu", naveo je Čeku.