Momčilo Pavlović: Otimaju srpsku kulturnu baštinu da bi zaokružili nezavisnost tzv. Kosova

BEOGRAD - Istoričar Momčilo Pavlović ocenio je danas da se pokušaji otimanja srpske kulturne baštine na Kosovu i Metohiji događaju u cilju zaokruživanja nezavisnosti tzv. Kosova i takve pokušaje on je nazvao "teritorijalizovanjem" ukupne baštine i istorije.

"To je dugoročni cilj zaokruživanja ukupne kosovske nezavisnosti, ali pod pokroviteljstvom tih sponzora, velikih sponzora albanske nezavisnosti. Da se ukupna kulturna baština i da se Kosovo etablira kao država, kao državica, kao što su mnoge druge sa sopstvenom kulturom, sopstvenim jezikom", rekao je Pavlović za Tanjug.

Komentarišući potez nemačkog ambasadora u Prištini, koji je manastir Visoke Dečane nazvao "kosovskim manastirom", Pavlović je istakao da je u pitanju teritorijalizovanje ukupne baštine i istorije, kako bi to vremenom ušlo u javni govor kao tzv. "kosovska" baština.

"Ukupnu baštinu ne stvara teritorija, ne stvara separatistička tvorevina. Baštinu stvaraju vladari, stvaraju narodi, bogate elite i bogati pojedinci. I ona pripada vladaru, državi, narodu koji je tu baštinu stvorio", rekao je Pavlović

Po logici ambasadora, dodao je Pavlović, ako bi se teritorijalizovala baština, onda bi ispalo da je nasleđe osmanske Turske, a ne grčko ili antičko nasleđe, ono što je na prostoru današnje Turske, kao što su veliki antički spomenici Troja, Efes i drugi.

"A ambasadoru nemačkom treba sugerisati sledeću činjenicu. Najmonstruozniji logori nemačkog naroda, nacista, u jednom trenutku su na teritoriji današnje Poljske. Da li bi ambasador rekao da je to poljska 'nekulturna' baština? Poljaci bi bili jako ljuti. Oni se inače ljute kada se govori o tome da su ti logori na teritoriji Poljske. Ne, to su nemački logori", precizirao je Pavlović.

Prema njegovom mišljenju, teritorijalizovanje ne samo baštine, već i albanskog pitanja na uži prostor Kosova i Metohije, govori o direktnoj nameri da se u javnoj sferi stvori utisak da je tzv. Kosovo nešto posebno, da ono ima ne samo sopstvenu istoriju, nego da ima i sopstvenu kulturnu baštinu.

"I ko na Zapadu zna da je Dečane napravio, odnosno da je ktitor Stefan Dečanski. Da postoji povelja, da je to deo srpskih vladarskih porodica, deo ukupno vizantskog kulturnog nasleđa koji se prostire od Carigrada pa do Beča", rekao je Pavlović.

Govoreći o skrnavljenju srpskih spomenika na Kosmetu od strane Albanaca, Pavlović je istakao da nasuprot tome u srpskoj tradiciji nije skrnavljanje spomenika i grobnih mesta i dodao je da Srbi imaju poseban odnos prema mrtvima.

"Ja mislim da je to velika uvreda za žive u odnosu na mrtve, da im se nadgrobne ploče ruše, skrnave. Imate jedan zanimljiv primer u Kosovskoj Mitrovici. U severnom delu Kosovske Mitrovice postoji albansko groblje i to groblje stoji netaknuto, neoskrnavljeno toliko godina posle sukoba. Ali u južnom delu te Kosovske Mitrovice, crkva je nekoliko puta poharana, a nadgrobni spomenici su rušeni. Kao što vidite, na prostoru istoga grada imate dve suprotne tendencije", rekao je Pavlović.

Istakao je da Srbi, koji ne prihvataju nametnutu albansku upravu, čuvaju albansko groblje, dok na nekoliko kilometara odatle, u južnom delu grada gde je srpsko groblje, ono je više puta rušeno i oskrnavljeno od strane Albanaca.

"To vam govori o dve kulture, o sećanju, o kulturama odnosa prema baštini i prema mrtvima, jer koliko poštujemo mrtve, toliko poštujemo i žive", zaključio je Pavlović.